Tachwedd 2021

Mei Jones

Roedd Mei yn un o hoelion wyth y byd celfyddydol yng Nghymru ali
gyfraniad i’r theatr ac i’r sgrin fach heb-ei-hail. Er mai fel Wali Tomos y
mae y rhan fwyaf yn ei gofio heddiw mae’n debyg, roedd yn gyfrifol am
gronfa gyfoethog o waith ac yn medru pontio’r llon a’r lleddf, y digrif ar
dwys yn ymddangosiadol ddi-ymdrech, gan serennu mew ffilmiau a
chyfresi ar y teledu ac ar ein Ilwyfannau.

Gyda Cwmni Bara Caws, mae’n debyg, y daeth ei dawn gynhenid i sgwennu
sgriptiau i amlygrwydd am y tro cyntaf, ac with bori drwy archif y Cwmni
rwy’n parhau i gael fy synnu gan ei weledigaeth theatrig (a esblygwyd ar y
cyd â’r aelodau eraill), a’ eiriau ffraeth a bachog sydd bob tro – a hyd heddiw
– n taro deuddeg.

Bu i rai o aelodau presennol y Cwmni gyd-weithio ag ef am flynyddoedd, ar
gynyrchiadau mor amrywiol à Bargen, Bynsan Binc, Pawb a’i Fys, Chware Plant,
lechyd Da, Tair Cainc a Hanner, heb sôn am y sioeau llai odd yn teithio i
ysgolion bryd hynny, ond ‘m rhan i, gweld y criw gwreiddiol yn cyflwyno
Hwyliau’n Codi yn Neuadd Pantycelyn, Aberystwyth ddiwedd y 1970au
agorodd fy llygaid i bosibiliadau cyffrous theatr yn yr iaith Gymraeg. Pent-
wr o focus cardbord, y mymryn lleiaf o oleuadau, tamaid o gyrten a Mei yn
perchnogir Ilwyfan.

Roedd yn berson deallus, ffraeth, carismataidd a heriol – byddai, a bydd, y
celfyddydau’n dipyn tlotach hebddo.